Alles is relatief. Vandaag zijn we nog vroeger opgestaan dan gisteren, we werden om kwart over 7 opgehaald. Eerst werden we naar het hoofdkantoor van Comin gebracht, zodat we onze spullen daar konden achterlaten. vervolgens hebben we anderhalf uur in een busje gereden richting het dorp van de Guarani.

Het dorp leek het meest op een camping. De gebouwen zagen er een stuk beter uit dan gisteren, maar ze waren er niet heel tevreden mee omdat ze niet aansloten op hun eigen cultuur.

Vroeger woonden ze meer het binnenland in, vlakbij de Kaingang (een andere stam dan gisteren). Die grond was echter van de Kaingang dus ze moesten daar verplicht voor werken. Ons werd dus duidelijk dat er ook veel verschillen zijn tussen de inheemse volken onderling. Nu wonen ze vlakbij Sao Leopoldo. Ze woonden eerst langs de snelweg, waar ze hun producten verkochten. Veel wonen daar nog steeds, maar deze hadden deze grond gekregen van de gemeente, 7 hectare, en wonen daar nu met 39 families. Dit is te weinig omdat er nog veel Guarani zijn die niet daar kunnen wonen, en ze nu eigenlijk al te weinig grond hebben voor zoveel mensen. Daarom zijn ze aan het proberen om de omliggende grond ook van de staat te krijgen.

De Guarani leven nog veel meer dan de Kaingang gericht op de eigen cultuur. Waar de Kaingang kinderen vanaf het 5e jaar naar een niet-inheemse school gingen, hebben deze Guarani een basisschool en middelbare school waar alle kinderen heengaan. Ze volgen hier het wettelijk verplichte onderwijs met leraren gefinancierd door de staat, aangevuld met Guaranicultuur. Er zijn voor alle Guarani, dus ook die langs de snelweg leven, tien plaatsen beschikbaar op de universiteit. Voor de goedkope universiteit geldt namelijk altijd een selectieprocedure en anders zouden er weinig Guarani aangenomen worden.

Na de middelbare school / universiteit gaan ze bijna altijd weer naar het dorp terug en gaan daar handwerkartikelen maken en verkopen. Ze vinden bijna nooit een andere baan. Dit komt door drie dingen: 1. Ze zijn vaak geen geschoolde arbeidskrachten 2. Ze worden gediscrimineerd op de arbeidsplaats 3. Ze willen hun cultuur behouden en daarom graag handwerkartikelen blijven verkopen. Wel doen ze soms ongeschoold seizoensarbeid.

We werden weer ontvangen door het dorpshoofd en een aantal anderen. Ze vertelden ons wat over henzelf en we mochten vragen stellen. Ze wilden ook dingen van ons weten.Daarna kregen we heerlijk brood en koffie.Vervolgens hebben we een rondje door het dorp gemaakt. We zagen nu inheemsen die langs de snelweg woonden. In armoedige hutjes vlechten zij de hele dag manden en proberen die te verkopen, maar er stopt, zeker in de winter, zelden iemand. Daarbij komt nog dat zij illegaal daar wonen omdat ze in het dorp niet meer passen. Tijdens de wandeling viel op dat overal afval lag. Dit viel ons, net als gisteren, op, omdat wij dachten dat indianen dat niet zouden doen omdat ze een met de natuur zijn. Wij vroegen dit en we kwamen er achter dat indianen nooit van iemand geleerd hebben hoe ze met afval om moeten gaan. Hen is een aantal jaar geleden geleerd hoe ze moeten consumeren, maar nooit hoe ze het weer op moeten ruimen. Er komt wel verbetering in, want de eerste prullenbakken en recyclebakken staan in het dorp.

Pieter, Tekalign, Jan-Peter en Hans gingen vervolgens met de mannen hout hakken in het bos. We gingen met drie met een groot kapmes gewapende mannen. Daar kwamen nog eens Jan-Peters indianenverhalen bij, maar we waren heel vriendelijk ontvangen dus we gingen in goed vertrouwen. Hier kregen we geen spijt van. We hakten een palmboom om en haalden daaruit palmhart, waarvan we een deel meteen opaten. We hakten ook een boom om waar ze beelden uit gaan snijden.Door het bos stonden vallen van de inheemsen waar ze dieren in vingen.Ondertussen lieten de inheemse mannen ons allerlei genezende en eetbare planten en bomen zien. We vonden het erg bijzonder dat ze er zoveel van wisten. Het werd duidelijk dat de inheemse volken over een onschatbare kennis beschikken, die niet verloren mag gaan. Andere Brazilianen hadden geen idee van zulke dingen, hoorden we van Hans, en wij al helemaal niet. Deze planten groeiden in een groot deel van het bos, maar in een ander deel waren ze allemaal verdwenen. Dit komt omdat dit deel gekocht was door een rijk persoon, namelijk de president van de voetbalclub Gremio, die er hoge bomen heeft laten zetten om papier van te maken. Daardoor verdwijnt alle natuur in zo n gebied.

De dames gingen kralen rijgen met de inheemse vrouwen. Zehadden ondertussen niet alleen mooie kettingen geregen, maar hadden ook veel vrouwen om zich heen gekregen die allemaal hun Nederlandse fotos wilden zien.

Daarna was het etenstijd. We aten mais, vlees en in as en olie gebakken brood. Hierna was het tijd om inkopen te doen. Dit keer waren het niet alleen sieraden, maar ook kleine manden, sambaballen, beeldjes en nog veel meer. Ook deze zullen we weer verkopen, dus er zit vast wat voor u bij.

Daarna hebben we weer gevoetbald, wat altijd een goed middel voor contact is. Er kwamen steeds meer kinderen meedoen. Al snel was het tijd om te gaan.

We hebben de kaars van de steungroepen aangeboden, wat weer erg gewaardeerd werd. We kregen een bedankwoord en ze vroegen ons om hun cultuur ook in Nederland bekend te maken, dus bij deze. Daarna zijn we weer 1,5 uur teruggereden, om bij Comin door onze gastgezinnen opgehaald te worden.Het eerste wat we deden toen we daar aankwamen was natuurlijk ons weblog bijwerken.