We stonden vandaag vroeger op dan normaal. Na ontbeten te hebben werden we wederom opgehaald door Hans Trein, dit keer met een busje dat al om kwart over 8 klaarstond om ons te vervoeren naar het volk van de Kaingang.

De Kaingang is een stam die bestaat uit meerdere inheemse volken. Het volk dat wij bezochten leeft op een terrein van 2,5 hectare tussen Sao Leopoldo en Porto Alegre. Ze leven hier met ongeveer 170 mensen. Voorheen leefden ze op nog slechtere plekken, zoals op de afvalstortplaats, maar een aantal jaar geleden hebben ze met hulp van Comin deze plek gerealiseerd in samenwerking met de plaatselijke overheid. Veel buurtbewoners moesten eerst overtuigd worden omdat ze niet wilden dat er inheemsen bij hen in de buurt woonden. De kinderen gaan tot het vierde schooljaar naar hun eigen school, waar ze de taal en de cultuur van de Kaingang leren. Daarna gaan ze naar een 'normale' school, waar ze Portugees leren. Ook gaan ze naar de middelbare school. Sommigen gaan vervolgens nog naar de universiteit, maar bijna altijd keren ze uiteindelijk weer in hun dorp terug. Daar maken ze handwerkartikelen zoals manden en kettingen, die ze in de stad verkopen. Dit is hun bron van inkomsten.

We kwamen aan en werden ontvangen door het dorpshoofd en het adjunct-dorpshoofd. We kregen de typisch indiaanse thee die we ook bij Comin gedronken hadden (die naar rook smaakt). Vooral Jan-Peter en Hans vonden dit erg fijn. De inheemse leiders vertelden ons over hun cultuur en geschiedenis. Daarna waren ze erg benieuwd naar foto's die we hadden meegenomen. Met name een foto van een sneeuwpop vonden ze onbegrijpelijk: daar krijg je toch longontsteking van?Na deze foto's begrepen ze pas dat wij uit Nederland kwamen, dat Brazilië twee jaar geleden had uitgeschakeld op het WK. Ze zaten toen huilend voor de TV. Zelf hadden ze ook veel foto's. Hierop konden wij zien hoe het dorp er een paar jaar geleden uitzag, voor ze steun kregen van de overheid: erg armoedig, gewoon krotjes. Nu stonden er wel stenen huisjes maar de 'publieke' gebouwen als de kerk, de schoolen het gebouw waar we in ontvangen werden waren nog steeds armoedige krotten. De huizen deden het meest aan campinghuisjes denken: hele families woonden op een paar vierkante meter met één verdieping.

Hierna gingen we naar buiten.Wat opviel waren de talloze straathonden daar. Ons werd verteld dat die honden hier door mensen gedumpt worden en omdat de honden het er hier naar hun zin hebben blijven ze. We maakten bolletjes die voor bloemstukkengebruikt worden. Ook gingen we bamboe snijden voor manden, maar het is maar goed dat ze deze bamboe niet echt hoefden te verkopen. We hadden niet echt talent.Al snel kwam er een paar verlegen kinderen op ons af. Wij begonnen wat spellen te doen. Sport en spel verbindt en al snel kwamende meeste kinderen uit hetdorp erbij staan. Annemaria koekoek was vooral leuk omdat ze ook de Nederlandse woorden erbij zeiden. Ook speelden we de Braziliaanse spelletjes, waar we weinig van begrepen maar die wel erg grappig waren. De kinderen vroegen ons hoe je in het Nederlands tot tien telt.Dat leerden we hun en daarna hebben wij van hen geleerd hoe je dat in het Portugees en Kaingang doet (nu alweer vergeten, maar wel een goede manier voor een gesprek).

Een belangrijke plaats van het dorp was het voetbalveld. Met een halflekke bal speelde het halve dorp, vooral de jongens, voetbal op een zandveldje. Tekalign, Pieter en Rosemerijn speelden mee.

Hierna hebben we heerlijk gegeten met het typischin as gebakken brood en maïskoek van de Kaingang, waarnawe weer sportspelletjes gedaan hebben. Vervolgens hadden we gelegenheid om de handwerkproducten te kopen. We hebben prachtige kettingen, armbanden etc. gekocht. Een aantal voor onszelf maar ook een aantal bestemd voor de verkoop in Nederland, waarvan de opbrengst natuurlijk voor Comin zal zijn. Bent u dus nog op zoek naar een ketting, wacht nog even met kopen. Ondertussen kregen we het goede bericht dat Pieter toegelaten is tot zijn studie. Iedereen was heel blij, vooral ook omdat we dit vanavond met Caipirinhas (Braziliaanse cocktails) gaan vieren.

We hebben daarna eenworkshop gekregen om manden te maken. De manden waren eigenlijk te groot om in het vliegtuig mee te nemen, maar na een creatief plan voor hoe wede bagage gaan verdelen denken we dat het nu toch mogelijk is om ze mee naar Nederland te nemen. Tot slot hebben we een Nederlands lied gezongen.Iemand van de Kaingang zong voor ons een lied in zijn eigen taal.Ze waren erg blij met de kaars die we vervolgens aanboden namens de vier gemeenten.Het was een prachtige dag.

Ciao!

Annemarie en Pieter